1936 год. Раёны заходніх абласцей Беларусі ахоплены рэвалюцыйным рухам. Малады паўстанец Андрэй Мяцельскі па заданні камуністычнага падполля накіроўваецца ў суседні раён, каб папярэдзіць сялян аб канцэнтрацыі сіл паліцыі і адмене дэманстрацыі, якая намячаецца.

Па дарозе Андрэй быў цяжка паранены і, ужо губляючы прытомнасць, дабраўся да хаты адстаўнога маёра пана Шыпшынскага, у якога працавала служанкай яго нявеста Стася.

Стася выдае Андрэя за свайго брата. Пан Шыпшынскі спачатку паверыў ёй. Але ў трызненні Андрэй назваў адрас яўкі і пароль. Шыпшынскі заяўляе ў паліцыю. Аднак жандарам не ўдалося схапіць Мяцельскага.

...У падпольны цэнтр з паролем "Стары збірае чырвонае лісце, да свята не будзе" з'яўляецца чалавек, які называе сябе Андрэем Мяцельскім (выканаць гэтую "ролю" начальнік паліцыі ўгаварыў акцёра-няўдачніка Ермаловіча). Ён настойвае на неадкладным выступленні сялян.

​

У аснове сюжэту фільма – лёс Сяргея Прытыцкага, па фільме маладога рэвалюцыянера, змагара за ўз'яднанне Беларусі Сяргея Мяцельскага. Сяргей Прытыцкі – адзін з сапраўдных герояў беларускай гісторыі. Гэта ён у 1936 г. прама ў зале Віленскага суда, дзе ішоў працэс над заходнебеларускімі рэвалюцыянерамі, прывёў у выкананне смяротны прысуд правакатару, на сумленні якога быў арышт яго таварышаў. За што сам жорстка паплаціўся: цяжкім раненнем, арыштам, смяротным прысудам, замененым на пажыццёвае зняволенне. Хутчэй за ўсё, фінал таго сюжэту мог бы стаць трагічным. Але прыйшоў 1939 і з ім вызваленне.

Перавага "Чырвоных лісцяў", якой часта не валодаюць карціны эпічнага плана, у тым, што стала магчыма паказаць характар змагара ў падрабязнасцях, паказаць і тыповыя, і асаблівыя яго рысы. З першых кадраў выразна адчуваецца імкненне ...уявіць сітуацыю, у якую трапіў Мяцельскі, ва ўсіх яе цяжкасцях, нічога не ўтойваючы ад гледача.

Фільм стаў тады, як цяпер сказалі б, хітом савецкага экрана. Лідэр пракату (1958, 5 месца) – на працягу года карціну паглядзелі больш 33-х мільёнаў гледачоў. Норма была перавышана больш чым на палову, таму што ў СССР фільм лічыўся акупляльным, калі яго за год паглядзела 20-ці мільённая аўдыторыя.