Барадулін Рыгор
"ПАМЯЦІ АРКАДЗЯ КУЛЯШОВА"
Г.А. Алянюк
ТЭМАТЫЧНАЯ РАЗНАСТАЙНАСЦЬ
ТВОРЧАЙ СПАДЧЫНЫ А. КУЛЯШОВА
2019 ...........................
У дадзеным матэрыяле раскрываецца тэматычная разнастайнасць творчай спадчыны А.Куляшова.
Аркадзь Куляшоў – адзін з выдатнейшых песняроў зямлі беларускай, паэт, тонкі лірык, мастак, надзвычай чуйны да зрухаў у грамадскім і духоўным жыцці. А. Куляшоў – паэт глыбока лірычны, ён стварыў свой непаўторны паэтычны свет. Паэзія А. Куляшова з’яўляецца духоўнай энцыклапедыяй яго пакалення. Сваё стаўленне да моладзі пісьменнік выказвае ў сваім зборніку «Росквіт зямлі», дзе ў цэнтры ўвагі праца, імкненні, мары маладога пакалення, якое шукае сваю дарогу ў жыцці. Трэба зазначыць, што ў вершы “Пакаленне маё не абпалена боем” паэт раскрывае пачуццё інтэрнацыяналізму, дружалюбнасці, якім характарызуецца пакаленне 30-х гадоў:
Нашу верную дружбу
Трымалі на ўчоце
Горад, вёска,
Далёкі аул, кішлак.
Пракладаем мы ўдаль
Магістраль
На балоце
I брукуем каменнем
Дзедаўскі шлях.
Сярод тэм, якія ўздымае А. Куляшоў у сваіх творах – гэта пакуты людзей, пагнаных на імперыялістычную вайну, класавая барацьба на вёсцы, гераізм грамадзянскай вайны, калектывізацыя, Вялікая Айчынная вайна, пасляваеннае аднаўленне, космас і думы пра будучыню.
Вершы ваеннага часу складаюць цэлы баладны цыкл пра подзвіг беларускага народа ў гады ліхалецця. Маладым жоравам паўстае герой верша «Крылы», які пакідае «маленства край», жоравам, што сабраўся «ў далёкі і цяжкі», але радасны вырай. Але гэта быў не бесклапотны палёт. Прыйшлося пераадолець шмат перашкод і выпрабаванняў, асабліва ваенных: «Свіст кулі чуў я на вайне, штык не здымаў з вінтоўкі». Вернасць свайму грамадзянскаму абавязку дала яму сілы выстаяць. Верш мае абагульняльны сэнс. Аўтарскае «я» сімвалізуе маладосць, якая трымала цяжкія іспыты і прынесла нямала ахвяраў, але выстаяла, поўная непахіснай волі ляцець да нябёсаў:
Каб нават я забіты лёг
На дно сырой магілы,
Скарыцца б і тады не змог,
Свае не склаў бы крылы.
Тэматычна блізкі да верша «Крылы» верш «Мае пасведчанне». Аўтар пачынае са сваей біяграфіі, а потым паступова пераходзіць да абагульненага вобраза пакалення, што перажыло шмат нягодаў:
У суровы век жыву сурова,
Жыць інакш не здолеў бы зусім.
Сведчаннем таму вось гэта слова,
Што пранёс я праз агонь і дым.